Verhalen van een levenswerk in de Rotterdamse haven door John Koks
EEN LEVEN LANG IN DE ROTTERDAMSE HAVEN
Ik was denk ik een jaar of vijf a zes toen ik weleens verhalen hoorde van mijn vader over zijn werk in de haven, en toen besefte, of dacht ik, dat moet toch ontzettend mooi zijn wat mijn vader daar allemaal doet. Hij heeft er onbedoeld zoveel indruk bij mij en bij mijn broer mee gemaakt dat wij allebei jaren later toch in de haven terechtgekomen zijn.
Ik kan nog diverse anekdotes van mijn vader herinneren, dat waren de verhalen op verjaardagen die steevast verteld werden waarbij mijn moeder ook steevast vertelde dat het de honderdste keer was dat hij dat vertelde, maar ze bleven voor de gasten leuk en voor mij onuitwisbaar.
HOE KWAM IK IN DE HAVEN?
Het begon allemaal bij school, voortgezet onderwijs, dat was toch niet helemaal de juiste match, niet dat het te moeilijk was, nee ik had er geen zin in koste me veel te veel vrije tijd. U begrijpt dat ging niet goed en in de eerste klas ging het al fout, ik kon kiezen tussen de josti band of alles nog een jaar overdoen.
MIJN EERSTE WERKGEVER
Bij de tweede sollicitatie was het raak ik kon als assistent loodsbaas gaan werken bij Eemtrans, een stukgoed bedrijf met loods en kantoor, ik kwam bij de loods te werken als administratief medewerker loodsadministratie, hele mond vol maar stelde niks voor, hielp er chauffeurs (die er als beesten behandeld werden) om hun lading te lossen en of laden en zorgde voor de douane papieren.
Natuurlijk word je een keer in de maling genomen en daar was ik geen uitzondering op.
EEN UITSTAPJE
Zoals de titel verklapt een leven lang in de Rotterdamse haven is niet helemaal waar, er was een miniscule moment in mijn cariere waar ik niet in een havenbedrijf gewerkt heb, weliswaar noodgedwongen want er moest wel brood op de plank komen, maar toch in de waalhaven dus eigenlijk een beetje haven.
DE VOORUITGANG
In deze tijd is het normaal dat je altijd bereikbaar bent, iedereen weet waar je bent en indien nodig kan je een vergadering houden met diverse mensen verspreid over de hele wereld, in de tijd waar het nu over gaat, 35 jaar geleden, was dat niet zo… wij hadden de telex.
Een telex werkte als een soort telegram maar dan goedkoper en over de telefoon lijn.
DE BUITENLANDERS BIJ ONS
Eric B. was een Belg een beetje verlegen ondanks zijn functie en altijd vriendelijk, ik heb hem nog nooit boos gezien in ieder geval.
De andere buitenlandse speler in dit geval was een heel ander verhaal. Vitorrio heette hij een echte Italiaan, maar gek op Nederlands eten. U moet weten wij hadden een voortreffelijke kantine bij ruys en co en je kon daar (gratis) eten wat je wilde en elke dag was er een snack voor diegene die dat wilde.
DE TROUWERIJ
Beloofd is beloofd, nog een geluk dat wij ook van elkaar hielden, dus wij gingen trouwen op 28 Mei 1980.
Ik zal het nooit vergeten, en anders is mijn vrouw er wel om mij het alsnog te herinneren want dat ligt nogal gevoelig zo’n trouwdag geloof ik.
DE VOLGENDE STAP
Na enige tijd ervaring opgedaan te hebben binnen de wereld van container verhuur werd ik gevraagd of ik mee wilde gaan naar een container opslag en reparatie bedrijf van een consortium van Nedlloyd, de Groot en C.M.B. (Compagnie Maritieme Belgie).
Het leek mij heel erg leuk en mede doordat Interpool besloten had het agentschap te sluiten leek het mij een verstandig besluit om de sprong te wagen.
HOEZO BELANGEN VERSTRENGELING?
Als administratief medewerker had ik ook veel contact met derden die bij ons werkzaam waren, een daarvan was het steamclean bedrijf Ras met als directeur eigenaar, u raad het al, Jimmy Ras.
EIGENWIJS IN DE HAVEN BETER VAN NIET
Ik stond eens met iemand te praten die ook in de haven werkte maar dan in het zogeheten stukgoed, om precies te zijn diepvries stukgoed.
U moet zich daarbij voorstellen in een immense loods en overal ver beneden de nul graden -24 dacht ik dus best wel erg koud.
Hij vertelde mij een verhaal dat, de haven van toen, typeerde.
NOG EIGENWIJZER HET KAN HAAST NIET
Deze vergissing maakte ik ook maar het is echt mogelijk. Nadat het dagenlang geregend had in ons kleine kikkerlandje brak eindelijk de zon door dus in de haven betekend dat technisch weer, oftewel lekker weertje om buiten werk te doen.
Ik moet toegeven het had echt een behoorlijke periode geregend en alles was best wel heel erg nat, om een indruk te geven hoe nat het was, er zwommen kikkervisjes in de plassen. Als dat niet nat is dan weet ik het niet meer.
HOOGTEVREES
Soms zijn er momenten in je leven dat je denkt, nee daar geef ik niet aan toe, dit is er een van.
Als iets erg hoog was vond ik het niet prettig, pas veel later in mijn leven werd duidelijk dat ik hoogtevrees had, maar ik liet mij niet weerhouden om dingen te doen die de hoogte ingingen.
NIEUWE WERKGEVER
Na jaren van betrekkelijke rust werd deze verstoord door geruchten dat de aandeelhouders van het bedrijf waar ik werkte ermee wilde stoppen.
Als een bom sloeg dat in bij mij en mijn collega’s, dit hadden wij nooit verwacht, wij waren een stukje van Nedlloyd dat kon niet kapot. Vele jaren later moest ik daar op terug komen, maar dat wist ik toen nog niet.
WAT WAS HIJ KWAAD
Eenmaal weer aan de slag ging het vooralsnog zoals vroeger maar gaandeweg waren er figuren die dachten dat ze beter waren als de rest en dan vooral de medewerkers die overgenomen waren.
Ook het schandknaapje had daar een hand in maar daar konden we wel iets mee.
DE CURATOR
Weken van te voren werden er boekingen gedaan van honderden containers en dat hadden wij nog nooit meegemaakt maar er werd ons verzekerd dat Antwerpen veel leeg equipment nodig had.
Allemaal gelul maar dat merkte wij pas toen de curator op de stoep stond.
SOLLICITATIE GESPREK
Natuurlijk moest ik ook ander werk hebben en de curator had mij en alle anderen op het hard gedrukt om zo vlug mogelijk ander werk te vinden, als ik te weinig mensen heb bel ik wel een uitzendbureau.
Zo gezegd zo gedaan, ik had een boekje met alle havenbedrijven in Rotterdam en ben begonnen bij de A, dat leverde weinig op, maar ik bleef optimistisch.
Bij de K van Kramer was het raak, ja wij hebben mensen nodig, en ik kreeg een uitnodiging om langs te komen.
10 JUNI 1987
10 juni 1987, deze datum veranderde veel voor mij.
Om zes uur present en, achteraf gezien, ging alles toen ook al op de kramer manier, even voorstellen en dan naar de werkplek, stelt niets voor iedereen kan het.
06:15 uur einde inwerk periode en vol aan de bak de Rotterdamse instelling niet zeuren maar poetsen.
Stukje bij beetje werd er bijgebracht hoe alles werkte maar ik begreep wel dat het allemaal wat rauw en ruw toeging maar dat de meeste hun hart op de juiste plaats hadden.
SCHEEPSPAPIEREN KORA
Wij hadden twee klanten die bier verscheepte naar Guernsey en Jersey, dat waren Grolsch en Oranjeboom, deze firma’s wisten precies hoe het werkte in de haven dus zorgde ze altijd voor 1 of 2 traytjes bier extra om bij ons neer te zetten en dan konden wij vrijdag avond gezellig een biertje pakken.
Ook onze douane ambtenaar deed mee en geloof het of niet elke dag snipperen was geen probleem voor hem maar de vrijdag was heilig voor hem dan was hij steevast op zijn karwei.
Wat ik nu opschrijf zal ik in een rechtszaal altijd ontkennen al was het alleen al dat ik mij nu wel een beetje voor schaam wat ik heb gedaan.
GEEN 1 APRIL MAAR WEL LEUK
Wij hadden een klant die zijn containers bij ons liet strippen (inhoud lossen) en stuffen (inhoud laden) en wij hadden een terreinambtenaar die wel een beetje naïef was maar verder een toffe peer.
Ik noem hem Iwan W.
Wanneer er genoeg bier was waren er geen problemen bij Iwan en er was altijd genoeg bier.
EK 1988
21 juni 1988 als de dag van gisteren nederland – duitsland.
Die dag moest ik werken en helaas had ik avonddienst, geen voetbal dus.
Dat liep even wat anders, iemand had een tv geregeld en een bijpassende, werkende antenne en een loep zuiver beeld (voor die tijd dus).
E.C.T.
Zoals ik vertelde werkte ik bij de firma Kramer en het werd groter en groter, dit bleef niet onopgemerkt bij de concurrentie, zeker niet als er ladingpakketten van bedrijf veranderden.
Het grootste containerbedrijf in de rotterdamse haven was destijds E.C.T. Europe combined terminus met een vestiging in Pernis en een vestiging op de Maasvlakte, een onmetelijke vlakte aan container opslag.
DE OPLEIDING
Voordat het zover was kreeg ik een gesprek met personeelszaken wat ik wilde gaan doen. Ik had de keus tussen kraanmeester of carrier chauffeur, dat laatste leek mij niets zo hoog in een schommelende cabine zitten nee dan maar kraanmeester.
DE KRAAN
Zoals bij elke cursus kregen wij eerst theorie en werden we voorgesteld aan onze instructeur, menno nors stil man van weinig woorden. Hij hield ook niet van theorie dus hij stelde voor om de tweede taak alvast een kijkje op de kraan te nemen.
HET G.A.D. (Gate Administration Desk)
Ik heb altijd graag bij de E.C.T. willen werken, iedereen die je sprak wist te vertellen dat je er een hele goede boterham kon verdienen maar helaas voor mij ging dat niet door, of er was een personeelsstop of er waren anderen voorgegaan dus ik kwam bij kramer terecht. Achteraf is dat toch nog goed gekomen, en nu dan bij het g.a.d. aan de balie om chauffeurs te helpen, dat waren er stukken meer als wat ik destijds gewend was.
KOFFIE EN SCHUD-SNOEP
Het was in een nachtdienst dat wij een raar geluid hoorde in de wachtruimte een soort hard gebonk alsof iemand stond te springen.
De vloer was van hout dus best wel gehorig dus gingen wij een kijkje nemen wat er allemaal gebeurde.
ROLVERDELING EN PIKORDE
Binnen het G.A.D. waren er twee afdelingen: de balie, daar werden chauffeurs geholpen. PF1, daar kwam alle informatie binnen aangaande lossing en lading van zeeschepen en binnenvaartschepen.
De balie en PF1 was als Hema en Bijenkorf, terwijl beide afdelingen heel belangrijk werk deden vond vooral PF1 dat zij toch wel de betere en slimmere waren, dit werd door het management ook bekrachtigd door een hogere loonschaal hieraan te koppelen, hierdoor dachten PF1 medewerkers ook niet zulke leuke werkzaamheden in de schoenen van het balie personeel te kunnen schuiven, wat niet altijd zonder slag of stoot ging.
NIEUW G.A.D. GEBOUW DUS VERHUIZEN
Na tientallen jaren was het G.A.D. gebouw “een aaneenschakeling van porto cabines” helemaal op en werd er begonnen met de nieuwbouw van het g.a.d.. in het midden kwam het G.A.D. en de buitenste vleugels links als rechts kwamen de klanten en andere bedrijven.
Ik heb nog nooit een gebouw zo vlug zien herrijzen dat ging met een geweldig tempo, binnen een jaar was alles gereed, zelfs de nieuwe parkeerplaatsen, gelegd met duizenden stenen ging razend vlug. 1 vierkante meter per 35 seconden was mij verteld, ik zou het niet beter en zeker niet sneller doen.
EUROMAX
In Juni 2012 was ik 25 jaar bij de zaak en dat werd aan het einde van het jaar groots gevierd met alle collega’s die ook deze of een andere mijlpaal hadden bereikt.
In de maand juni een maandsalaris netto en einde jaar een knalfeest wat wil je nog meer.
Ik zat in die tijd vaak op de euromax en daar had ik het erg naar mijn zin zeker met collega goof van bree, wat ik niet wist dat goof waarschijnlijk zijn connecties had gebruikt om mij bij het jubileum feest naar voren te laten komen, elke soort jubilaris werd naar voren geroepen 25 jaar, 35 jaar en 45 jaar.
Ik was de gelukkige voor 25 jaar, mijn coordinator had al wat ongemakkelijk geprobeerd iets op papier te zetten maar dat lukte niet helemaal, zal ik het anders zelf doen een verhaaltje maken wat ik zoal gedaan heb.
EINDE WERKTIJD, EINDELIJK PENSIOEN
De laatste maanden weken en dagen waren aangebroken en u mag weten ik was er echt helemaal klaar mee, sterker nog ik heb aan mijn supervisor gevraagd of hij niet iets kon doen met mijn werktijden op feestdagen om de laatste 6 daagse werk week te schrappen want ik kon dat echt niet meer aan, ik was het helemaal zat.
Gelukkig heeft hij dat geregeld maar dan nog de laatste loodjes die waren echt zwaar en echt super zwaar, wat ik normaal nooit zou doen als vertegenwoordiger van het bedrijf waar ik voor werk gebeurde nu wel, normaal verdedig je jouw bedrijf maar in dit geval, in mijn laatste nachtdienst, kon ik dat niet meer opbrengen.